×
  • درباره
  • گالری عکس
  • سوالات متداول
  • رسانه
  • شرایط استفاده و حریم خصوصی
  • حق و حقوق خود را بشناسید
  • تحلیل حوادث و راهکارها
  • تحلیل داده‌های گرشاد
    • تابستان و پاییز ۱۴۰۲
    • زمستان ۱۴۰۲، بهار ۱۴۰۳
دانلود فایل APK
روند رفتاری نیروهای رسمی و غیر رسمی رژیم جمهوری اسلامی ایران در زمینه ی حجاب اجباری:
تحلیل کاوشگرانه داده‌های ثبت شده در اپلیکیشن گرشاد

تهیه کننده:
سازمان اتحاد برای ایران
مقدمه
اپلیکیشن گرشاد با این هدف راه‌اندازی شد که بتواند به کاربران ایرانی‌ای که سبک زندگی متفاوتی نسبت به سبک زندگی دیکته شده توسط حکومت اسلامی دارند، کمک کند تا محل حضور گشت ارشاد را شناسایی کنند. با افزایش مقاومت شهروندان در برابر حجاب اجباری و به دنبال آن، اعتراضات تابستان و پاییز ۱۴۰۱، سرکوب‌های حکومت نیز افزایش یافت. حکومت با تغییر روش‌های سرکوب، از قبیل استقرار حجاب‌بان‌ها در ایستگاه‌های مترو و آمران به معروف و ون‌های بدون آرم در خیابان‌ها سعی در بازگشت به وضع پیشین و استمرار ایجاد وحشت عمومی در جامعه تلاش کرد. با تغییر روند رفتاری نیروهای حکومتی و افزایش حضور رسمی و غیررسمی آن‌ها در مترو (در قالب حجاب‌بان بدون یونیفرم) و استقرار ون‌های بدون آرم (به جای ون‌های آرم دار و سبزرنگ گشت ارشاد)، بر آن شدیم تا با ارائه‌ی گزارشی مصوّر به شهروندان کمک کنیم تا محل نیروهای سرکوب را شناسایی کنند. گزارش فعلی برای بازه‌ی زمانی تابستان ۱۴۰۲ تنظیم شده و با استفاده از گزارشات کاربران گرشاد در صدد است تا به سه سوالِ چه روزهایی، چه ساعاتی و در چه مکان‌هایی حضور گشت یا حجاب‌بان محسوس‌تر است، پاسخ دهد.
کجا؟
اولین بخش گزارش با تحلیل شبکه به تحلیل مکان‌های ثبت گزارشات می‌پردازد. نمودار میله‌ای زیر درجه‌ی نزدیکی مکان گزارش‌های ثبت شده به ایستگاه‌های مترو در شهر تهران را نشان می‌دهد . طبق این جدول در میان ایستگاههایی که حجاببانها مستقر شدهاند، ایستگاه سرسبز خطرناکترین وایستگاه های دیگر به ترتیب، تهرانپارس، طرشت، تجریش، شهید حقانی، میدان کتاب، بسیج، سبلان، شهر زیبا و فرهنگسرا در رده های بعدی جزء خطرناک ترین ایستگاه های مترو به شمار می روند.

خطرناک‌ترین ایستگاه‌های مترو شهر تهران بر اساس نزدیکی گزارشات

نمودارهای مشابهی، درجه ی خطر برای ایستگاه های مترو در شهرهای شیراز، اصفهان و مشهد را نشان می دهد:

خطرناک‌ترین ایستگاه‌های مترو شهر شیراز بر اساس نزدیکی گزارشات

خطرناک‌ترین ایستگاه‌های مترو شهر اصفهان بر اساس نزدیکی گزارشات

خطرناک‌ترین ایستگاه‌های مترو شهر مشهد بر اساس نزدیکی گزارشات

نقشه ی زیر با انجام اقدامی مشابه، مکان جغرافیایی ایستگاه های مترو (دایره‌های آبی) را نشان میدهد. شعاع دایره مربوط به درجه ی نزدیکی گزارشات به آن ایستگاه مترو می باشد و نقاط قرمز مکان گزارشات ثبت شده می باشد.

تهران

شیراز

اصفهان

مشهد

زمان و تغییر نقاط متراکم
با توجه به تغییر تعداد گزارشات در طول زمان، تراکم گزارشات نیز تغییر می‌کند. نقشه‌ی زیر نشان می‌دهد که در هفته‌های به خصوصی در طول سال، فعالیت حجاب‌‌بان‌ها و گشت‌ها به طور محسوسی در سطح شهر گسترده شده و پس از مدتی فروکش می‌کند. این رفتار می‌تواند ناشی از افزایش فشار حکومت در تحمیل حجاب اجباری در ماه‌های گرم سال و بازخورد منفی جامعه پس از انتشار اخبار آن باشد. به طور مشخص در ماه‌های مرداد و شهریور ۱۴۰۲، پراکنش و حضور نیروهای سرکوب اوج می‌گیرد. سپس در ماه‌های سرد‌تر سال و همزمان با مرگ آرمیتا گراوند و انتشار اخبار و اعتراضات جامعه به این واقعه کاهش پیدا می‌کند.
روند زمانی در ۶ ماه آخر ۲۰۲۳
همانطور که در بالا اشاره شد، گزارشات در انتهای تابستان رشد می‌کند و در ماه‌های سردتر سال کاهش می‌یابد. دلیل این موضوع را می‌توان بازگشت رسمی گشت ارشاد در اواخر تیرماه دانست. افزایش فعالیت نیروی سرکوب می‌تواند به سالگرد جنبش زن، زندگی، آزادی و ترس حکومت از تغییر پوشش فصلی زنان مرتبط باشد. در نمودار زیر فراوانی گزارشات در طول زمان در شهرهای بزرگ ایران را مشاهده می‌کنید:

[تهران_incidents_plot.html should be shown here]

[شیراز_incidents_plot.html should be shown here]

[مشهد_incidents_plot.html should be shown here]

[اصفهان_incidents_plot.html should be shown here]

[اهواز_incidents_plot.html should be shown here]

چه زمانی؟
بررسی ساعات ثبت گزارشات نشان می‌دهد که نیروهای سرکوب‌گر بیشتر در ساعات بعد از ظهر تا شب فعال هستند. می‌توان حدس زد که نیروهای سرکوب ساعاتی از روز را هدف می‌گیرند که ادارات تعطیل شده و افراد به خانه باز می‌گردند و یا برای تفریح و استراحت از خانه خارج می‌شوند. متاسفانه، بررسی آماری این حدس، بدون کسب اطلاعات بیشتر و دقیق‌تر در گزارشات و اطلاعات شخصی سرکوب‌گران ممکن نیست. در زیر، توزیع فراوانی (هیستوگرام) گزارشات ثبت شده در پنج شهر بزرگ ایران را می توانید مشاهده کنید:

[تهران_daytime_distribution.html should be shown here] [شیراز_daytime_distribution.html should be shown here] [مشهد_daytime_distribution.html should be shown here] [اصفهان_daytime_distribution.html should be shown here] [اهواز_daytime_distribution.html should be shown here]

[تهران_daytime_distribution.html should be shown here]

[شیراز_daytime_distribution.html should be shown here]

[مشهد_daytime_distribution.html should be shown here]

[اصفهان_daytime_distribution.html should be shown here]

[اهواز_daytime_distribution.html should be shown here]

محدودیت های گزارش
با توجّه به محدودیت تعداد گزارشات دریافتی و مسائل امنیتی و حریم شخصی که کاربران ایرانی با آن روبرو می باشند، نمودارها و نقشه های بالا برای شهرهای دیگر کشور تهیه نشده است. انتظار ما این است که با دریافت گزارش های بیشتر در ماه‌های آتی، شهرهای بیشتری را پوشش داده و تغییر حضور نیروهای موسوم به حجاببان را در خطوط مترو رصد کرده و برای کاربران در خصوص روندهای رفتاری نیروهای سرکوب اطلاعات و بینش مفیدتر و مفصّل تری را فراهم کنیم.